Hội chứng suy buồng trứng sớm

Suy buồng trứng sớm là gì

Suy buồng trứng sớm là sự ngừng hoạt động của hai buồng trứng ở người phụ nữ trẻ, thậm chí chưa đến 40 tuổi, kéo theo giảm khả năng sinh sản và chu kỳ kinh nguyệt bất thường.

Nguyên nhân

Nhân tố miễn dịch: Các bệnh tự miễn như viêm tuyến giáp tự miễn (là bệnh do cơ thể tự sinh ra kháng thể hủy hoại dần tuyến giáp của mình) có thể đi kèm với suy buồng trứng sớm. 

Suy buồng trứng sớm do điều trị bệnh: Phụ nữ phải cắt cả hai bên hoặc một bên buồng trứng có thể khiến cho chức năng của buồng chứng bị rối loạn gây suy buồng trứng sớm trước tuổi 40.

Ảnh minh họa: Nguồn internet

Suy buồng trứng tự phát: Tự dưng bị tắt kinh cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất của bệnh suy buồng trứng sớm, nó thường phát bệnh ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, biểu hiện lâm sàng là kinh nguyệt ít dần, có thể dẫn đến bế kinh (tắt kinh), đồng thời xuất hiện những triệu chứng ở thời kỳ mãn kinh như: bực bội, cáu gắt, khô âm đạo,… 

Nhiễm virus: Những loại virus gây bệnh như: virus herpes simplex (HSV), virus gây bệnh quai bị có thể gây viêm buồng trứng hoặc buồng trứng tự miễn làm tổn hại đến buồng trứng gây suy buồng trứng sớm. 

Vô sinh: Tỷ lệ vô sinh ở nữ giới hiện nay tăng cao, nhiều trường hợp phải dùng đến phương pháp kích thích rụng trứng để làm tăng thêm cơ hội có thể mang thai, nhưng một khi những kích thích đó gây ra những biến chứng thì lại rất có hại cho buồng trứng. 

Giảm cân quá mức: Giảm cân quá mức khiến lượng chất béo bên trong cơ thể bị giảm nhanh, khi tỷ lệ chất béo giảm xuống quá thấp sẽ ảnh hưởng đến lượng estrogen trong cơ thể, vì chất béo là thành phần chủ yếu để tạo thành estrogen, chất béo trong cơ thể không đủ, sẽ khiến estrogen bị thiếu hụt, estrogen thiếu có thể làm rối loạn kinh nguyệt, thậm chí còn gây tắt kinh, mà tắt kinh kiềm hãm chức năng rụng trứng của buồng trứng, dễ khiến chức năng buồng trứng bị suy sớm. 

Ảnh minh họa: Nguồn internet

Thói quen sống không tốt: Những thói quen sống không lành mạnh như: hút thuốc, uống rượu cũng có thể gây suy buồng trứng sớm, vì chất ni-cô-tin (nicotine) trong thuốc lá và nồng độ cồn trong rượu có thể làm rối loạn kinh nguyệt.

Áp lực tinh thần quá lớn: Phụ nữ nếu rơi vào tình trạng căng thẳng quá mức, lâu dần có thể làm rối loạn chức năng thần kinh thực vật, ảnh hưởng đến sự điều tiết nội tiết trong cơ thể, làm suy giảm chức năng buồng trứng sớm, giảm hoóc-môn estrogen khiến cho thời kỳ mãn kinh đến sớm.

Triệu chứng

Thông thường triệu chứng suy buồng trứng sớm có thể bao gồm: Thiếu sự phát triển ở tuổi dậy thì, vô kinh (không có kinh nguyệt trong một thời gian), giảm kích thước vú. Cơ thể nóng bừng, khô âm đạo và tâm trạng thất thường. Giảm tần xuất quan hệ tình dục và mất ngủ (không thể ngủ)

Điều trị

Hiện vẫn chưa có phương pháp phục hồi chức năng hoạt động bình thường của buồng trứng trong điều trị suy buồng trứng sớm mà chỉ có thể điều trị một số triệu chứng bệnh. Sau khi các bác sĩ chuẩn đoán và làm một số xét nghiệm, tùy từng trường hợp để đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.

Ảnh minh họa: Nguồn internet

Với điều trị hormon thay thế: Nhằm giảm bớt các triệu chứng giống như hội chứng mãn kinh; rối loạn vận mạch, rối loạn chức năng tình dục, các vấn đề về da, tâm trạng, thể chất mệt mỏi… và ngăn ngừa hệ quả của sự thiếu hụt estrogen như tình trạng loãng xương. 

Với điều trị hiếm muộn: Có rất nhiều phương pháp điều trị được thực hiện nhằm phục hồi chức năng của buồng trứng như dùng corticosteroid, oestradiol, clomiphene citrate, … Những người muốn có thai cần áp dụng phương pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm hoặc thụ tinh ống nghiệm xin trứng.

Biến chứng

Vô sinh: Không có khả năng có thai là biến chứng đáng lo ngại nhất của suy buồng trứng sớm.

Loãng xương: Hormone estrogen giúp duy trì xương chắc khoẻ. Phụ nữ với các mức thấp của estrogen có nguy cơ gia tăng phát triển yếu và giòn xương (loãng xương), trong đó có nhiều khả năng phá vỡ hơn là xương khỏe mạnh.

Trầm cảm hoặc lo âu: Các nguy cơ vô sinh và các biến chứng khác phát sinh từ mức estrogen thấp có thể gây ra ở một số phụ nữ trở nên lo lắng hoặc trầm cảm.

Ảnh minh họa: Nguồn internet

Phòng bệnh

-Cần theo dõi chu kỳ kinh nguyệt, nếu thấy kinh nguyệt có vấn đề bất thường: máu kinh ít, kinh thưa dần, mất kinh mấy tháng liên tiếp cần đi kiểm tra và điều trị sớm, tránh để trường hợp rối loạn kinh buồng trứng kéo dài gây suy buồng trứng.

- Cần hạn chế stress căng thẳng liên tục nên giữ tinh thần lạc quan vui vẻ: Stress, căng thẳng có thể gây rối loạn hormon sinh sản, hạn chế tiết estrogen dễ suy buồng trứng.

- Có chế độ ăn uống hợp lý tăng cường hệ miễn dịch, đảm bảo sức khỏe chống lại các loại virut gây bệnh, có thể làm suy giảm buồng trứng.

- Không lạm dụng thuốc kích trứng đặc biệt là thuốc kích trứng dạng tiêm trong điều trị vô sinh hiếm muộn.

Hiện vẫn chưa có phương pháp phục hồi chức năng cho những bệnh nhân suy buồng trứng sớm, phương pháp chủ yếu vẫn là hormon thay thế. Do vậy nếu bệnh nhân suy buồng trứng sớm muốn có con thì thường phải áp dụng phương pháp thụ tinh ống nghiệm xin trứng