Lộ tuyến cổ tử cung

Định nghĩa

Lộ tuyến (hay lộn tuyến) là các tổn thương lành tính ở cổ tử cung do các tế bào tuyến nằm trong ống cổ tử cung phát triển ra ngoài, xâm lấn mặt ngoài của cổ tử cung. Do các tế bào tuyến lộ ra ngoài vẫn tiết dịch như khi ở trong cổ tử cung nên bệnh nhân thường có hiện tượng tăng tiết dịch trong âm đạo, ngứa ngáy, khi hư có mùi…dễ dẫn đến viêm nhiễm (khi đó gọi là viêm lộ tuyến cổ tử cung).

Nguyên nhân

Hiện tại vẫn chưa biết rõ nguyên nhân cụ thể là gì. Nhưng các nhà khoa học thấy bệnh có liên quan nhiều đến nữ giới đang ở thời kỳ sinh nở, trong thời gian buồng trứng hoạt động mạnh.

Nguyên nhân nội tiết: Do bị cường estrogen làm tăng sinh các tế bào.

Ảnh minh họa: Nguồn internet

Nguyên nhân tình dục: Do hoạt động tình dục mạnh bạo làm tổn thương cơ quan snh dục, cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm.

Các nguyên nhân khác:

- Do sự thay đổi pH âm đạo làm cho các mô tuyến ở lòng cổ tử cung phát triển, do biểu mô lát tầng bị tổn thương sau sảy thai, sau sinh, sau nạo thai và các thủ thuật ở cổ tử cung.

- Do dùng thuốc ngừa thai có nhiều estrogen.

- Liên quan đến các bệnh viêm nhiễm thông thường, từ các vi khuẩn như tụ cầu, liên cầu, Gardnerella vaginalis, trichomonas, nấm candida albicans, virus herpes 

- Đôi khi bệnh cũng xuất hiện ở trẻ em (do bẩm sinh).

Triệu chứng

- Chất nhầy và dịch âm đạo nhiều hơn, viêm nhiễm bị tái đi tái lại nhiều lần.

- Nếu viêm rộng có hiện tượng tăng sinh các mạch máu bệnh nhân có thể thấy chảy máu sau giao hợp.

Ảnh minh họa: Nguồn internet

- Khi đi khám các bác sĩ có thể thấy diện tổn thương: loét, sùi, hoặc có các vết trợt đỏ bắt đầu từ  lỗ cổ tử cung lan ra xung quanh.

Biến chứng

 - Lộ tuyến cổ tử cung gây viêm nhiễm phụ khoa tái đi tái lại nhiều lần điều trị khó khỏi. Bệnh nhân thường thấy âm đạo ra nhiều dịch nhầy và khí hư , âm đạo ẩm ướt gây khó chịu.  Có thể gây bội nhiễm do các vi khuẩn phát triển nhiều trong âm đạo.

- Làm tăng khả năng vô sinh ở nữ : môi trường âm đạo bị thay đổi và viêm khiến cho tinh trùng không tồn tại được. Tăng tiết dịch nhờn cổ tử cung cản trở đường di chuyển của tinh trình hay viêm nhiễm vào sâu bên trong gây tắc vòi trứng….

- Bản thân lộ tuyến là một tổn thương lành tính. Nhưng trong quá trình chúng xâm lấn ra, các tế bào lát bên ngoài cổ tử cung sẽ phản ứng tăng sinh nhằm đẩy lùi sự xâm lấn, có khi làm xuất hiện những tổn thương và có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung.

Điều trị

Về điều trị thì thông thường các bác sĩ chỉ định thuốc chống viêm tại chỗ để lộ tuyến hết viêm, đôi khi kết hợp cả thuốc uống nếu lộ tuyến do viêm nhiễm nặng hoặc nhiễm các tác nhân lây qua đường tình dục. Sau khi điều trị hết viêm, các biện pháp như đốt điện cổ tử cung, đông lạnh, laser CO2 sẽ được áp dụng để diệt lộ tuyến, trước khi đốt, các bác sĩ cũng sẽ soi cổ tử cung hoặc làm phết phiến đồ âm đạo để loại trừ ung thư cổ tử.

Ảnh minh họa: Nguồn internet

Điều trị lộ tuyến cũng tùy thuộc vào diện lộ tuyến rộng hay hẹp và tình trạng con cái của bệnh nhân.

- Với những diện lộ tuyến dưới 5mm: Bệnh nhân sau khi điều trị nội khoa có thể nghỉ ngơi một thời gian và đi khám định kỳ từ 3- 6 tháng và làm xét nghiệm Pap smear để kiểm soát. Với những bệnh nhân chưa có thai hoặc chưa sinh đủ số con thì bác sĩ sẽ không thực hiện các biện pháp diệt tuyến mà chỉ cần theo dõi tình trạng viêm nhiễm.

- Với diện lộ tuyến rộng trên 5mm: Với tình trạng này bác sĩ sẽ cho bệnh nhân làm xét nghiệm Pap- smear để phát hiện những tế bào bất thường ở cổ tử cung, vẫn điều trị nội khoa trước. Sau đó bác sĩ sẽ cân nhắc tình trạng con cái hoặc bệnh nhân có bị tái phát viêm nhiễm kéo dài mà lựa chọn phương pháp điều trị. Nhiều trường hợp chưa mang thai nhưng khi xác định viêm lộ tuyến gây cản trở sụ thụ thai thì bác sĩ sẽ điều trị bằng các phương pháp diệt tuyến

- Với các diện lộ tuyến sâu, xét nghiệm Pap- smear phát hiện ra các tế bào loạn sản thì người bệnh có thể được điều trị bằng dao leep. Đây là một thiết bị dùng dao điện từ phá hủy các tế bào bất thường, làm cho các tế bào viêm lộ tuyến bị hoại tử, thúc đẩy và tái tạo mô cổ tử cung.

Phòng bệnh

- Vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ giảm nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa nhất là thời kỳ kinh nguyệt và khi thời tiết nóng nực.

- Quan hệ tình dục lành mạnh: Quan hệ chung thủy một vợ một chồng, sử dụng bao cao su khi quan hệ, vệ sinh trước và sau khi quan hệ. Tránh quan  hệ quá mạnh để không làm tổn thương cổ tử cung, cơ quan sinh dục.

- Khám phụ khoa định kỳ: Nên kiểm tra phụ khoa định kì 6 tháng/ lần để có thể phòng ngừa và sớm phát hiện tình trạng bệnh lý .

- Khi phát hiện có dấu hiệu bệnh nên đi khám ngay và tích cực điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ để có thể điều trị bệnh một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Bản thân lộ tuyến cổ tử cung là một tổn thương lành tính, tuy nhiên nếu không được phát hiện và điều trị, bệnh có thể có những biến chứng nhất định, đặc biệt là nguy cơ vô sinh và nguy cơ ung thư cổ tử cung. Phụ nữ bị lộ tuyến cổ tử cung ở dạng nhẹ mà chưa cần sử dụng các biện pháp diệt tuyến thì nên đi khám phụ khoa định kỳ và làm xét nghiệm chẩn đoán tế bào ung thư sớm. Nếu ở mức độ nặng ảnh hưởng tới khả năng sinh sản cũng như viêm nhiễm kéo dài thì bác sĩ cũng sẽ cân nhắc các phương pháp diệt tuyến.