Bé sơ sinh có bướu huyết thanh trên đầu có nguy hiểm gì hay không?
Bướu huyết thanh là gì, có nguy hiểm hay không
Bướu huyết thanh ở trẻ sơ sinh được hình thành bởi hiện tượng phù thấm thanh huyết dưới da, vị trí thường ở phần thấp nhất của ngôi thai, giữa lỗ mở cổ tử cung (do bị đường đẻ chèn ép nên máu động mạch đến được nhưng máu tĩnh mạch không về được gây phù). Bướu huyết thanh chỉ xuất hiện sau khi vỡ ối, khi chúng càng to thì chứng tỏ quá trình chuyển dạ càng kéo dài.
Bướu huyết thanh cũng thường bị nhầm lẫn với tình trạng bướu máu. Bướu máu cũng thường được hình thành do áp lực từ xương chậu người mẹ lên hộp sọ em bé khi chuyển dạ hoặc do sử dụng các dụng cụ hỗ trợ sinh như kẹp… Tuy nhiên, tình trạng này khác với bướu huyết thanh ở chỗ phần dịch thường hình thành ở sâu hơn dưới da đầu và thành phần của dịch chủ yếu là máu từ các mạch máu bị vỡ.
Nguyên nhân trẻ bị tình trạng bướu huyết thanh là gì
Cơ thể các bé sơ sinh rất yếu ớt, đặc biệt là não và hộp sọ. Hộp sọ của trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh, không cứng cáp và hợp nhất như của người lớn. Chúng được cấu tạo từ những phần xương khá mềm và giao nhau ở “những đường nối”. Những phần xương này sẽ cứng lại và liên kết với nhau khi trẻ lớn dần. Vì hộp sọ thai nhi còn mềm như vậy nên rất dễ bị tổn thương hoặc ảnh hưởng, đặc biệt là trong quá trình sinh nở, một trong số đó là tình trạng bướu huyết thanh ở trẻ sơ sinh.
Ngoài ra, vẫn có một số yếu tố nguy cơ gây ra hiện tượng bướu huyết thanh ở trẻ sơ sinh bao gồm:
Thai to: Trẻ có cân nặng càng lớn thì càng gặp nhiều khó khăn khi chui qua khung chậu và âm đạo của người mẹ, thời gian sinh nở kéo dài cũng là yếu tố gây nên bướu huyết thanh.
Do ảnh hưởng của các cơn co tử cung: Gây tê màng cứng là phương pháp giảm đau hiệu quả trong sản khoa, tuy nhiên phương pháp này có thể làm tê liệt phần cơ thể dưới khiến các cơn co tử cung đẩy trẻ ra ngoài của sản phụ giảm hiệu quả.
Do các dụng cụ sản khoa: Dụng cụ kẹp, hút hỗ trợ trong sản khoa có thể gây tổn thương đỉnh đầu hoặc phần cơ thể của trẻ.
Vỡ ối sớm, ối trong tử cung thấp, các vị trí ngôi thai… cũng là yếu tố gây bướu huyết thanh ở trẻ sơ sinh.
Dấu hiệu nhận biết và các biến chứng bướu huyết thanh ở trẻ sơ sinh
Triệu chứng chính của bướu huyết thanh ở đầu trẻ sơ sinh là phù nề dưới da đầu, tạo thành khối sưng và mềm . Sưng có thể ở một bên hoặc kéo dài trên đường giữa của da đầu.
Thông thường bướu huyết thanh sẽ tự khỏi và không để lại biến chứng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nhất định nó lại gây ra cho trẻ những biến chứng phổ biến như:
- Rụng tóc: Do áp lực đặt lên da đầu, một số mô xung quanh có thể chết và rụng tóc. Trong hầu hết các trường hợp khi tóc rụng thì sau đó có thể mọc lại bình thường, nhưng một số trường hợp khác tình trạng rụng tóc có thể là lâu dài.
- Vàng da: có thể có trong một số trường hợp cụ thể do bướu huyết thanh to. Điều này là do sự tích tụ của bilirubin trong máu từ sự phá vỡ của các tế bào hồng cầu. Do đó, khiến trẻ sơ sinh có nguy cơ vàng da và vàng mắt.
- Thiếu máu: Sự xuất hiện của bướu huyết thanh được đánh giá là yếu tố nguy cơ của thiếu máu do lượng máu tích tụ tại bướu huyết thanh được lấy từ một phần trong hệ tuần hoàn của trẻ sơ sinh. Bướu huyết thanh càng lớn thì nguy cơ mất máu càng cao. Mất máu là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu máu ở trẻ sơ sinh.
- Nhiễm trùng: Đây là biến chứng hiếm gặp nhất và gây nguy hiểm nhất trong các trường hợp mắc bướu huyết thanh. Các tổn thương trên da trong quá trình va chạm có thể khiến vi khuẩn tấn công. Khi bị nhiễm trùng do bướu huyết thanh, trẻ có thể sốt, phần bướu huyết thanh sưng to hoặc chảy dịch bất thường. Nhiễm trùng có thể gây ra tình trạng cực kỳ nguy hiểm nếu không được can thiệp sớm và điều trị kịp thời.
Điều trị bướu huyết thanh như thế nào?
Thông thường, bướu huyết thanh sẽ dần biến mất mà không cần can thiệp trong vài ngày sau khi sinh. Tuy nhiên, khi có thêm các yếu tố rủi ro hoặc thương tích sẽ làm cho thời gian tự khỏi mà không cần can thiệp kéo dài hơn khoảng từ 2-6 tuần sau khi sinh.
Trong những trường hợp trẻ có dấu hiệu xảy ra biến chứng với các dấu hiệu vàng da nặng kéo dài, sốt, phần bướu sưng to hoặc chảy dịch thì mẹ cần đưa bé đến bác sỹ để được can thiệp bằng các biện pháp phù hợp.
Bài tham khảo