Vì sao tình trạng vô sinh ngày càng gia tăng và biện pháp phòng ngừa

Theo thống kê, tại Việt Nam, có khoảng 8-10% ở các cặp vợ chồng bị vô sinh, hiếm muộn. Một cặp vợ chồng được coi là vô sinh khi không thể có con sau một năm chung sống, quan hệ tình dục bình thường và không dùng biện pháp tránh thai nào.

Bệnh vô sinh được chia làm 2 nhóm, bao gồm:

- Vô sinh nguyên phát: xảy ra đối với những trường hợp vợ chồng chưa từng có con.

- Vô sinh thứ phát: xảy ra đối với những trường hợp đã từng mang thai ít nhất một lần nhưng sau đó không thể mang thai trở lại sau khoảng 1 năm cố gắng thụ thai.

Những nguyên nhân gây gia tăng vô sinh nam giới

- Lối sống thoáng, quan hệ tình dục với nhiều đối tượng, quan hệ đồng tính, quan hệ với gái mại dâm...chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm gia tăng nguy cơ mắc phải các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. Những bệnh xã hội lây nhiễm qua đường tình dục trên nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể gây ra biến chứng trên cơ thể người bệnh trong đó có bệnh vô sinh hiếm muộn.

- Môi trường làm việc văn phòng cũng có thể là tác nhân gây ra vô sinh hiếm muộn, các quý ông nếu ngồi nhiều có thể khiến tinh hoàn nóng, tinh trùng chết, làm giảm chất lượng thụ thai. Hoặc những người làm nghề lái xe hoặc xe ôm, chuyên chở hàng... phải ngồi lâu, đặc biệt khi thời tiết nóng sẽ khiến tinh hoàn bị ảnh hưởng nặng nề.

- Môi trường sống chật chội, các cặp vợ chồng không có sự riêng tư; các áp lực về gia đình, ông bà cha mẹ, áp lực cuộc sống... khiến họ khó khăn trong sinh hoạt tình dục, khó có con. Nhiều người đàn ông do bị áp lực, tâm lý còn không thể quan hệ tình dục được với vợ của mình.

- Do sự phát triển của công nghệ số, trẻ em trai có xu hướng tiếp xúc với phim ảnh đồi trụy sớm hơn thời kỳ trước. Việc tiếp xúc sớm với những loại hình văn hóa phẩm không lành mạnh sẽ khiến các em có những hành vi như t.h.ủ d.â.m để giải quyết nhu cầu sinh lý của bản thân một cách quá đà. Việc này diễn ra trong một thời gian dài sẽ kèm theo nhiều nguy cơ nguy hại đến sức khỏe của trẻ trong giai đoạn đó và hệ lụy kéo dài đến khi trưởng thành, đặc biệt cũng là nguyên nhân đẩy nhanh tình trạng vô sinh nam giới.

Nguyên nhân gây gia tăng tình trạng vô sinh nữ giới

- Theo nghiên cứu, những căng thẳng đầu óc và thường xuyên có những cảm xúc tiêu cực có thể gây vô sinh ở nữ giới. Bởi stress quá mức sẽ gây ức chế đến chức năng ở vùng dưới đồi - là nơi kiểm soát tuyến yên, tiếp giáp, tuyến thượng thận, buồng trứng và gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.

- Lối sống tình dục buông thả và không trang bị cho mình kiến thức giới tính của một bộ phận lớn lớp trẻ hiện nay là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nạo phá thai tràn lan.

Nạo phá thai không an toàn có thể gây tắc vòi trứng, dính tử cung, thủng tử cung thậm chí khiến phụ nữ hoàn toàn mất đi chức năng làm mẹ của mình

- Ngược lại, có nhiều đối tượng phụ nữ hiện đại ngày nay đã thay đổi suy nghĩ, quan điểm về chuyện lập gia đình, sinh con và phát triển sự nghiệp. Trước kia, phần lớn phụ nữ đến tuổi trưởng thành đều sẽ nghĩ đến lập gia đình và sinh con, sau đó mới nghĩ đến phát triển sự nghiệp khi đã yên bề gia thất. Tuy nhiên cùng với sự phát triển của xã hội và bình đẳng giới ngày nay, phụ nữ ngày càng có xu hướng phát triển sự nghiệp, ổn định vị trí và kinh tế rồi mới tìm hiểu đối tượng để tiến đến hôn nhân, khi này có thể đã qua thời kỳ sinh sản tốt nhất. Do đó yếu tố tuổi tác cũng là một trong những nguyên nhân khiến tình trạng hiếm muộn nữ ngày càng gia tăng.

- Lạm dụng các thực phẩm chức năng và làm đẹp như thuốc giảm cân, thuốc tăng cân, mỹ phẩm... có nguồn gốc nội tiết cũng có thể khiến phụ nữ bị vô sinh hiếm muộn

Những nguyên nhân khách quan khác

Môi trường sinh hoạt ngày càng độc hại

Cùng với sự phát triển của khoa học, công nghệ, sự ra đời của các khu công nghiệp, khu chế xuất...bên cạnh những yếu tố tích cực như thúc đẩy sự phát triển của kinh tế xã hội thì lại có những mặt trái. Đó là sự ô nhiễm môi trường sống, ô nhiễm đất, nước, không khí. Những yếu tố này có liên quan mật thiết với sức khỏe của con người và là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng vô sinh hiếm muộn ngày càng nhiều

Thực phẩm bẩn tràn lan

Vì lợi nhuận kinh tế mà có một bộ phận không nhỏ những tiểu thương, nông dân sử dụng hóa chất độc hại để kích thích, bảo quản thực phẩm. Theo thời gian những hóa chất này sẽ ngấm và cơ thể con người và có nguy cơ ảnh hưởng đến cả thế hệ sau. Những hệ lụy mang theo là khiến cho sức khỏe con người suy giảm, gia tăng nguy cơ mắc ung thư hoặc vô sinh ở cả hai giới

Giới trẻ bị gánh nặng áp lực và lối sống không lành mạnh

Những áp lực trong công việc, tiền bạc và cuộc sống ngày càng gia tăng. Thói quen thức khuya, thường xuyên sử dụng thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính...Sử dụng các chất kích thích như cà phê, bia, rượu, thuốc lá thường xuyên cũng là một trong những lý do khiến vô sinh hiếm muộn ngày càng gia tăng.

Biện pháp phòng ngừa tình trạng vô sinh 

Như vậy, có những nguyên nhân dù muốn hay không bản thân bạn đều không thể tránh khỏi, mà nó cần sự chung tay, chung sức của cả cộng đồng và thay đổi ý thức hành vi của toàn xã hội (như vấn đề môi trường, thực phẩm, ô nhiễm không khí...). Tuy nhiên, cũng có nhiều thói quen tốt nếu được hình thành từ sớm sẽ giúp hạn chế và kìm hãm tình trạng vô sinh gia tăng như hiện nay. Đó là

- Cha mẹ, phụ huynh có con nhỏ nên tìm hiểu và áp dụng giáo dục giới tính cho trẻ theo từng độ tuổi. Việc giáo dục giới tính trước đây thường bị cha mẹ, ông bà coi là vấn đề nhạy cảm, tục tĩu, nên không trao đổi với trẻ nhỏ. Đây là một quan điểm sai lầm. Việc giáo dục giới tính không chỉ là nhiệm vụ của nhà trường, mà phần lớn chịu sự ảnh hưởng của gia đình.  Bởi chính không được giáo dục giới tính đầy đủ mới dẫn đến việc trẻ không biết tự bảo vệ bản thân, ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như khả năng sinh sản của trẻ.

- Bản thân nam nữ thanh niên, trong độ tuổi sinh sản nên tự biết bảo vệ bản thân bằng cách xây dựng lối sống khoa học. Lối sống khoa học nhiều người cho rằng đó là một vấn đề "cao siêu" nào đó, nhưng thực ra không hẳn là như vậy. Lối sống khoa học có thể dễ dàng thực hiện được nhờ những việc như sau

Về ăn uống: Không nên sử dụng quá nhiều bánh kẹo, đồ chiên rán, đồ đóng gói đóng hộp, nước ngọt, bia rượu, ... Mà thay vào đó nên sử dụng đồ tươi để tự chế biến thức ăn. Ăn nhiều rau củ quả, cân bằng lượng đạm và tinh bột. Từ đó giúp điều chỉnh cân nặng về mức tiêu chuẩn. Tình trạng béo phì hay suy dinh dưỡng đều có ảnh hưởng đến nội tiết tố, từ đó có thể dẫn đến vô sinh- hiếm muộn.

Về sinh hoạt: Ngủ sớm, dậy sớm, tập thể dục hàng ngày, đó chính là bí quyết đề có một cơ thể khỏe mạnh cũng như giảm bớt tình trạng vô sinh hiếm muộn cho cả hai giới. Việc này cần thực hiện hàng ngày, tạo ra một thói quen, chứ không phải ngày một ngày hai mà có thể thấy được hiệu quả.

Ngoài ra cần chú ý một số biện pháp bảo vệ bản thân khác như nếu công việc bắt buộc phải ngồi nhiều, thì khoảng 30 phút đến 1 tiếng nên đi lại, vận động cho máu lưu thông, và giảm tì đè, giảm sức nóng ảnh hưởng đến cơ quan sinh dục, nhất là đối với nam giới. Đối với nữ giới nên tìm hiểu các sản phẩm làm đẹp đến từ thiên nhiên, tìm hiểu rõ nguồn gốc sản phẩm trước khi sử dung. Ngoài ra nên đi thăm khám sức khỏe sinh sản định kỳ hàng năm hoặc khi thấy cơ thể có dấu hiệu lạ. Việc này sẽ giúp phát hiện sớm bệnh lý, điều trị kịp thời, tránh dẫn đến các biến chứng lâu dài.

Bài tham khảo:

Vô sinh không rõ nguyên nhân: Nỗi lo của những gia đình hiếm muộn

Những xét nghiệm thường được chỉ định khi đi khám vô sinh- hiếm muộn cho nam giới