Khi bé "tò mò" chuyện "người lớn".
Chào bác sĩ! Tôi có một bé trai sắp tròn 5 tuổi. Thời gian gần đây bé thường xuyên đặt những câu hỏi về vấn đề giới tính, sinh sản như :"Tại sao con lại chui vào trong bụng mẹ được; có phải con chó đẻ bằng đít giống con gà không mẹ; mẹ ơi sao con trai có chim mà con gái lại không có; con gái đi tè bằng đít vì không có chim như con trai..."
Tôi rất bối rối và chỉ mới giải thích qua qua cho con. Bé nhà tôi cũng có một thói quen là hay chạm, túm chim (ở bên ngoài quần như kiểu thấy bị vướng vào quần). Tôi thường nhắc bé làm thế chim bị đau và nhiễm trùng bị đau bị chảy máu để cháu thôi không túm vào nữa.
Thưa bác sĩ, tôi nên giải thích như thế nào với con về các câu hỏi ở trên cho bé dễ hiểu và để tránh những hiểu biết sai lệch khi lớn lên ạ??? Tôi có nên cho bé mặc thêm quần lót không ạ vì hiện tại mới chỉ mặc các loại quần bình thường cho bé dễ vận động. Rất mong sớm nhận được tư vấn của bác sĩ. Xin cảm ơn!

Chào bạn!
Giai đoạn 3 – 6 tuổi là thời kì trí não của trẻ phát triển rất mạnh mẽ, chính vì vậy mà trẻ muốn khám phá mọi thứ, từ cơ thể mình, cơ thể người khác đến thế giới xung quanh. Từ nguyên do đó mà trẻ tò mò về mọi thứ và có rất nhiều câu hỏi “vì sao”, “tại sao”. Rất nhiều cặp bố mẹ đã rất bối rối trước những câu hỏi tưởng chừng như rất hiển nhiên nhưng không dễ để trả lời này, đồng thời cũng lo lắng vì sợ rằng con sẽ hỏi lại hoặc có thêm những câu hỏi “hóc búa” khác. Khi gặp những câu hỏi như vậy, ba mẹ cần lưu ý một số điều:
1. Dù trong hoàn cảnh nào, đừng bao giờ dập tắt các câu hỏi “vì sao” của con bằng câu trả lời “Vì nó là vậy chứ sao” hay với thái độ khó chịu, cáu gắt.
2. Trả lời một cách khoa học nhất, logic bằng ngôn ngữ dễ hiểu và ngắn gọn nhất có thể phù hợp với trình độ nhận thức của con.
3. Cho con cơ hội tự suy nghĩ trước khi trả lời như “vậy con nghĩ câu trả lời sẽ là gì/là như thế nào?”. Việc này như một kế “hoãn binh” và biết đâu mình sẽ có cách trả lời hợp lý từ suy nghĩ của con.
4. Không cười nhạo các câu trả lời ngô nghê của con mà thể hiện sự tôn trọng và khuyển khích con có những câu hỏi như vậy.
5. Khi ba mẹ thật sự không biết câu trả lời, hãy thừa nhận là mình không biết và cùng con tìm câu trả lời như “Mẹ cũng không biết vì sao, mẹ và con sẽ cùng tìm câu trả lời nhé” hoặc tìm cách trì hoãn để “lúc này mẹ đang bận, mẹ hứa sẽ trả lời con khi mẹ làm xong việc”, khi đó mình sẽ có thời gian tìm hiểu trước khi cho con một câu trả lời thích hợp nhất.
Ở độ tuổi của con bạn, cháu đã ý thức được sự khác nhau về giới tính và bắt đầu quan tâm đến vai trò riêng của bố và mẹ trong việc tạo ra em bé. Đây là giai đoạn các bé gái và các bé trai bắt đầu chú ý và thích so sánh sự khác biệt về vùng kín của bé với những trẻ khác. Đây cũng chính là độ tuổi trẻ thích chơi trò đóng vai như “làm bác sĩ”, “làm bố mẹ” hay “trò chồng vợ”. Tuy nhiên, trước những câu hỏi liên quan đến giới tính, sinh sản và tình dục, bố mẹ không nên né tránh, trả lời qua quýt hay ngại ngùng mà tìm câu trả lời ngắn gọn, logic nhất, bởi khi cháu không có hiểu biết đúng đắn sẽ càng nguy hiểm hơn. Về việc trả lời như thế nào cho hợp lý, bạn có thể tìm đọc bài đã có trên trang website của Cửa sổ tình yêu về “cách ứng phó với những câu hỏi của bé về sex” và các bài giải đáp thắc mắc của trẻ nhỏ trên các trang báo mạng khác và kết hợp với quan điểm của mình để có một câu trả lời phù hợp nhất cho con, bởi mỗi người sẽ có một cách giải thích khác nhau. Bên cạnh đó, bạn có thể tìm đọc các cuốn sách về giải đáp các câu hỏi của trẻ nhỏ để có thể ứng phó tốt nhất không chỉ với những câu hỏi này mà nhiều tình huống khác nữa.
Những biểu hiện của cháu cho thấy cháu đang phát triển về tư duy. Giai đoạn này trẻ có khả năng tiếp nhận một lượng kiến thức mới vô cùng lớn. Vì vậy người lớn cần kích thích tính muốn khám phá của trẻ nhỏ để trẻ có thể học hỏi được nhiều nhất thay vì dập tắt những thắc mắc của trẻ. Về việc cháu hay động chạm, cọ xát vào bộ phận sinh dục của mình đó là cách cháu thỏa mãn sự tò mò, muốn khám phá của bản thân, bạn không nên quá lo lắng, qua giai đoạn này cháu sẽ tự mất hành vi của mình. Bạn đã giải thích cho con, vì vậy khi thấy cháu lặp lại việc làm của mình, chỉ nhắc nhở nhẹ nhàng để cháu không tiếp tục nữa hoặc hướng sự chú ý của con vào việc khác. Còn việc mặc quần lót rất có thể sẽ khiến cháu khó chịu và thắc mắc nhiều hơn khi thấy các bạn không mặc mà mình mặc, vậy nên việc này có lẽ không cần thiết.
Trên đây là một số chia sẻ của chương trình, hy vọng có thể giúp ích được cho bạn trong cách giao tiếp với con ở giai đoạn này.
Chúc gia đình mạnh khỏe, hạnh phúc!